Η υπογνάθιος είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος σε μέγεθος αδένας ο οποίος παράγει σάλιο και ο πρώτος σε παραγόμενη ποσότητα. Βρίσκεται στον τράχηλο προς την μέση γραμμή λίγο κάτω και πίσω από το πηγούνι.
Σε περίπτωση που δημιουργηθούν λίθοι ή αναπτυχθεί όγκος ή κύστη στην περιοχή τότε γίνεται αφαίρεση όλου του αδένα και του εκφορητικού του πόρου, μαζί με το πρόβλημα. Συνήθως τα συμπτώματα είναι η διόγκωση στην περιοχή του αδένα μετά από γεύμα και ίσως πόνος και ευαισθησία της περιοχής. Προεγχειρητικά μπορεί να γίνουν: υπερηχογράφημα, αξονική ή μαγνητική τομογραφία και παρακέντηση για λήψη υλικού για βιοψία.
Κατά την αφαίρεση του υπογναθίου αδένα μαζί με τις λίθους ή τον όγκο που περιλαμβάνει γίνεται και αποστολή για ιστολογική εξέταση. Εαν υπάρχει προσβολή λεμφαδένων τραχήλου μπορεί να γίνει και αφαίρεση ομάδων τραχηλικών λεμφαδένων.
Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία, διαρκεί 1-2 ώρες και ο ασθενής παραμένει στην κλινική για μία με δύο ημέρες. Το αποτέλεσμα είναι μόνιμο και ο ασθενής κινιτοποιείται το απόγευμα της ίδιας μέρας, ενώ η παροχέτευση αφαιρείται μετά από μια-δυο μέρες. Τα ράμματα της τομής αφαιρούνται μετά από μία εβδομάδα.Αναλγητικά δίδονται σε μικρές δόσεις και εφόσον παραπονείται ο ασθενής. Γενικά η επέμβαση δεν προκαλεί πόνο, αλλά ένα μέτριο “τράβηγμα” στην περιοχή.Αντιβιοτικά δίδονται προληπτικά για 7-10 ημέρες.
